Rusia ka shpërbërë dhe zëvendësuar në mënyrë efektive Grupin Vagner, që kur mercenarët tronditën botën duke nisur një kryengritje kundër qeverisë së presidentit Vladimir Putin, kanë thënë ekspertët për BBC.
Yevgeny Prigozhin – lideri i ndjerë i forcës paraushtarake – kaloi nga Ukraina më 23 qershor 2023 dhe pushtoi qytetin jugor të Rostovit pas muajsh tensionesh në rritje me udhëheqësit ushtarakë në Moskë.
Forcat e tij më pas filluan një sulm të shkurtër drejt kryeqytetit, duke mos hasur pothuajse asnjë rezistencë. “Marshimi për drejtësi”, siç e quajti Prigozhin, mori fund papritur të nesërmen pasi ai anuloi përparimin. Vetëm dy muaj më vonë, avioni i Prigozhin u rrëzua dhe ai u vra së bashku me disa anëtarë të tjerë të lartë të Uagner, duke e hedhur të ardhmen e grupit në pasiguri.
Dr Sorcha MacLeod, një anëtare e grupit të punës të OKB-së për mercenarët dhe pedagog në Universitetin e Kopenhagës, tha se ish-trupat e Uagner ishin fragmentuar në të gjithë shtetin rus.
“[Ëagner] mund të mos ekzistojë saktësisht në formën që ekzistonte më parë, por një version – apo edhe versione – të tij vazhdojnë të ekzistojnë,” tha ajo për BBC. “Ka pasur një shpërndarje të tillë midis shtetit rus, kështu që nuk ka asnjë kontrollues të përgjithshëm.”
“Grupi Uagner ishte jashtëzakonisht i rëndësishëm gjeopolitikisht dhe ekonomikisht për Rusinë, kështu që nuk do të zhdukej kurrë siç sugjeruan disa njerëz,” shtoi ajo.
Për vite me radhë, forcat e Prigozhin-it kishin qenë një mjet i vlefshëm për operacionet ruse në Afrikë dhe Siri. Por situata u agravua në Ukrainë – ndërsa forcat konvencionale të Moskës u përpoqën të prishnin mbrojtjen e Kievit – dhe aty nisi “konflikti” me Prigozhin dhe Uagner.
Përgjatë fundit të vitit 2022 dhe fillimit të 2023, Uagner ishte çelësi për disa fitore të Rusisë në fushën e betejës. Forcat e saj – kryesisht të përbëra nga ish-të burgosur – arritën të merrnin qytetin lindor të Soledarit, përpara se të shkojnë në Bakhmut.
Në kulmin e tij, Uagner kishte rreth 50,000 mercenarë në Ukrainë, sipas Këshillit të Sigurisë Kombëtare të SHBA.
Tani, ekspertët thonë se operacionet e Uagner-it në Ukrainë janë përfshirë nga njësi të tjera shtetërore dhe paraushtarake ruse. Një ish-komandant i Uagner i tha së fundmi BBC Russian se mercenarët ishin urdhëruar të “bashkohen me ministrinë e mbrojtjes” ose të largohen.
Zyrtarët e inteligjencës në Mbretërinë e Bashkuar kanë sugjeruar se disa nga njësitë e këmbësorisë së grupit janë nënshtruar nga Rosgvardia, ose Garda Kombëtare. Njësia, e themeluar në vitin 2016, është përshkruar si “ushtria private” e zotit Putin dhe kontrollohet nga ish-truproja e tij Viktor Zolotov.
Ministria e Mbrojtjes e Mbretërisë së Bashkuar (MM) ka thënë se elementë të Grupit Uagner filluan të hynin nën kontrollin e Gardës Kombëtare në tetor 2023. Të referuara si “formacione vullnetare”, ish-trupat e Uagner do të dislokoheshin në Ukrainë me kontrata gjashtëmujore dhe në Afrikë me kontrata nëntë-mujore, tha ai.
Anton Yelizarov – një operator afatgjatë i Uagner-it që thuhet se ka komanduar operacionet e përgjakshme të mercenarëve në Bakhmut – u duk se konfirmoi integrimin ditë më vonë. Në një video të postuar në një kanal Telegram të lidhur me Uagner, ai tha se ishte i pranishëm në ndërtimin e një kampi ku trupat e Uagner do të “punonin për të mirën e Rusisë” dhe do të bashkoheshin me njësitë e Gardës Kombëtare në një formacion të ri.
Zyrtarët e Mbretërisë së Bashkuar thanë se “përfshirja e ish-detashmenteve të sulmit të Ëagner në Korpusin Vullnetar të Rosgvardia ka shumë të ngjarë të tregojë se Wagner është nënshtruar me sukses në Rosgvardia, duke rritur kontrollin e shtetit rus mbi Grupin Ëagner”.
Forcat e tjera të ish-Uagnerit janë regjistruar për të luftuar me njeriun e fortë të Vladimir Putinit në Çeçeni – Ramzan Kadyrov – dhe forcat e tij Akhmat, zbuloi një hetim i fundit rus i BBC-së.
Një shembull i prekshëm i rënies së grupit erdhi kur logoja e tij thuhet se u hoq nga blloku i kullës që kishte zënë në qytetin e dytë të Rusisë, Shën Petersburg./BBC/
(Balkanweb)
Grupi Balkanweb
Burimi informacionit @BalkanWeb: Lexo me shume ne : Bota Sot News botasot.co