Boja ende nuk ishte tharë në shtëpinë e sapondërtuar të Al-Hasanat me pllaka të bardha kur shpërtheu lufta në Gaza në tetor.
Për trevjeçaren Ayten, apartamenti në qendër të Gazës ishte një burim krenarie të pamasë.
“Kjo është shtëpia jonë e bukur,” i thoshte ajo kujtdo, rrëfen babai i saj, Ahmed Al-Hasanat.
Por dy javë pasi familja u zhvendos në shtëpinë e tyre të re, ata u detyruan të largoheshin nga lagjja e rrethuar Al-Mughraqa, tha Al-Hasanat. Kur u kthyen në nëntor, ata gjetën banesën e tyre të dëmtuar rëndë nga sulmet izraelite. Një kukull që i përkiste Ayten ishte shtrirë midis rrënojave.
“Unë qava për zonën time, shtëpinë time dhe gjithçka rreth meje,” tha Al-Hasanat për CNN.
“Ayten tha, ‘Shtëpia jonë e bukur është zhdukur, babi.’ Pastaj hyra në apartament dhe i solla kukullën. Ajo tha: “Babi, kukulla ime vdiq””, rrëfen ai.
Pas më shumë se nëntë muaj luftimesh në Gaza, lodra prej pelushi është tani një kujtesë e çmuar e jetëve që ata bënë para luftës. Ofensiva ushtarake izraelite ka copëtuar familjet, ka fshirë komunitete të tëra dhe ka kthyer objekte kulturore në mbeturina . Pothuajse e gjithë popullsia – rreth 1.9 milionë persona –janë zhvendosur, sipas Kombeve të Bashkuara.
Shumë prej tyre rrëfejnë se mund të merrnin vetëm sendet e tyre personale më të rëndësishme në udhëtimet e gjata dhe të rrezikshme të zhvendosjes.
Ata po bëjnë gjithçka në mënyrë që të mbajnë gjallë kujtimet, madje sdisa prj tyre ruajn edhe degëza ulliri të marra nga vendi ku banonin më parë.
Për shumë njerëz, zhvendosja e përsëritur do të thotë të rijetosh traumën e brezave të çrrënjosur nga al-Nakba, ose “katastrofën”, kur rreth 700,000 palestinezë u larguan ose u dëbuan me forcë nga shtëpitë e tyre gjatë krijimit të Izraelit në 1948.
Të tjerë i thanë CNN se ruajtja e trashëgimive familjare simbolizon një përpjekje kolektive për të mbajtur identitetin palestinez – dhe shpresën për t’u kthyer në shtëpitë e tyre në Gaza.
Izraeli filloi ofensivën e tij ushtarake më 7 tetor pasi grupi militant Hamas, i cili qeveris Gazën, sulmoi Izraelin jugor. Të paktën 1200 njerëz u vranë dhe më shumë se 250 të tjerë u rrëmbyen, sipas autoriteteve izraelite.
Sulmet izraelite në Gaza kanë vrarë më shumë se 39,000 palestinezë dhe kanë plagosur 90,000 të tjerë, sipas Ministrisë së Shëndetësisë atje.
“Çdo moment që jetojmë duhet të dokumentohet. Po i nënshtrohemi gjenocidit më të madh. Çdo moment duhet të dokumentohet për hir të brezave të tjerë”, tha Al-Hasanat, baba i tre fëmijëve, për CNN.
Një kuti me kujtime
“Kam qëndruar me lot në sy para garderobës sime, duke parë gjërat e mia,” tha 20-vjeçarja Haya Ismail për CNN, teksa kujtonte minutat e saj të fundit në shtëpinë e saj në qytetin e Gazës, mes zhurmës së bombardimit të fundit në nëntor.
Ndërsa familja e saj përgatitej të ikte, Ismaili i udhëzoi tre motrat e saj të mbushnin një kuti të vogël me gjërat e tyre më të çmuara. Motra e saj më e vogël, Dina, dha një gjerdan dhe disa letra të shkruara me dorë nga miqtë e ngushtë.
Ismail tha se ajo zgjodhi të paketonte shënimet e saj të vitit të tretë universitar, të cilat ishin shkruar mjeshtërisht në anglisht. Shtatë muaj më vonë, Ismail thotë se ulet duke parë shënimet e saj në shtëpinë e një të afërmi në Deir Al-Balah, ku familja e saj është zhvendosur.
Faqet e shkruara me dorë janë një nderim për profesorin e saj shumë të dashur universitar, Refaat Alareer, i cili ishte i dobishëm për të ndihmuar palestinezët e rinj të tregonin historitë e tyre në anglisht. Poeti dhe shkrimtari i famshëm foli për CNN në tetor, disa muaj para se të vritej nga një sulm ajror izraelit në Gazën veriore.
“Dr. Zëri i Refaat Alareer është ai që më kumbon në kokë sa herë që shoh shënimet e mia”, tha Ismail. “Ai na bëri të vetëdijshëm për fuqinë e fjalëve dhe të shkrimit në dërgimin e mesazheve në botë, kështu që ne si Gazanë do të dëgjohemi.”
Mall për Palestinën
Gjethet e vogla jeshile ngjiten pas një dege ulliri të tharë që 19-vjeçarja Raghad Ezzat Hamouda e mori në tetor nga një pemë që ishte mbjellë nga babai i saj në shtëpinë e tyre në Beit Lahia, Gaza veriore.
Pasi është zhvendosur të paktën gjashtë herë, Hamouda ka ruajtur degën – dhe një keffiyeh , shallin tradicional të mbajtur nga shumë palestinezë, që i përkiste gjyshes së saj, Tamamit – pasi i kujtojnë asaj “atdheun e saj të dashur”, thotë ajo.
“Paraardhësit tanë u zhvendosën nga Izraeli në vitin 1948 dhe skena sot në 2024 përsëritet”, shtoi ajo.
“Keffiyeh palestineze është një simbol i identitetit tim, që është Palestina.”
Dikur një shenjë e jetës palestineze, Hamouda thotë se kefija e saj bardh e zi me model rrjete peshku tani është një simbol i humbjes.
Pa fund të luftës në horizont, palestinezë të tjerë i thanë CNN se i kanë mbajtur çelësat e shtëpisë së tyre si një kujtesë për shtëpinë. Shumë mund të mos jenë kurrë në gjendje t’i përdorin ato; Fushata ushtarake e Izraelit ka shkatërruar 150,000 shtëpi në enklavë, tha Zyra e
Medias Qeveritare në Gaza më 7 korrik. Por për brezat e palestinezëve që datojnë që nga al-Nakba, çelësi i shtëpisë është bërë një simbol i fuqishëm i një shprese të përbashkët për t’u kthyer në shtëpi, sipas Muzeut të Popullit Palestinez.
“Çelësi i shtëpisë është i rëndësishëm sepse sjell me vete të gjitha kujtimet, kujtimet e shtëpisë dhe kopshtit rreth saj,” tha Adëan, i cili ka mbajtur çelësat e tij ndërsa është detyruar të ikë disa herë, duke përfshirë nga Spitali i rrethuar Al-Shifa .
“Babai dhe nëna ime kanë punuar shumë për 30 vjet që të mund ta ndërtojnë këtë shtëpi… U shkatërrua pjesërisht në vitin 2014. Ne e ndërtuam përsëri dhe u shkatërrua përsëri,” tha ai. “Ne jemi njerëz me jetë dhe kujtime… Ndoshta një ditë dikush mund të kujdeset për kauzën tonë dhe të ndihmojë në përfundimin e vuajtjeve tona”, tha ai.
Grupi Balkanweb
Burimi informacionit @BalkanWeb: Lexo me shume ne : Bota Sot News botasot.co
