Haiti po zhytet sërish në anarki për shkak të dhunës së bandave. Ndërkohë që kryeministri ndodhet jashtë vendit, diplomatët perëndimorë po lagohen nga kryeqyteti.
NĂ« sfondin e pĂ«rshkallĂ«zimit tĂ« dhunĂ«s nĂ« Haiti, BE e ka evakuuar tĂ« gjithĂ« personelin diplomatik nga ky vend i Karaibeve. NjĂ« zĂ«dhĂ«nĂ«s i BE-sĂ« nĂ« Bruksel tha, se punonjĂ«sit e ekipit diplomatik janĂ« transferuar jashtĂ« Haitit nĂ« njĂ« vend tĂ« sigurt. Ky hap u argumentua me âpĂ«rkeqĂ«simin dramatik tĂ« gjendjes sĂ« sigurisĂ«â nĂ« Haiti. BE-ja Ă«shtĂ« âjashtĂ«zakonisht e shqetĂ«suarâ pĂ«r zhvillimet gjatĂ« ditĂ«ve tĂ« fundit nĂ« Haiti, tha zĂ«dhĂ«nĂ«si nĂ« Bruksel.. NdĂ«rkohĂ« edhe SHBA Ă«shtĂ« duke e tĂ«rhequr personelin diplomatik nga Port-au-Prince dhe po forcon sigurinĂ« nĂ« ambasadĂ« me forca shtesĂ« tĂ« sigurisĂ«.
TĂ« dielĂ«n (10.03.2024) Ministria e Jashtme nĂ« Berlin deklaroi, se ambasada gjermane dhe pĂ«rfaqĂ«suesi i pĂ«rhershĂ«m janĂ« larguar nga shteti i Karaibeve drejt RepublikĂ«s Dominikane. NjĂ« zĂ«dhĂ«nĂ«s i MinistrisĂ« sĂ« Jashtme e argumentoi kĂ«tĂ« masĂ« me âgjendjen e tensionuar dhe tĂ« paparashikueshme tĂ« sigurisĂ«â. Ai e cilĂ«soi gjendjen nĂ« Haiti âmjaft tĂ« tensionuarâ, rrethanat janĂ« âtĂ« tmerrshmeâ. Ai shtoi: âKa njĂ« sĂ«rĂ« bandash tĂ« mĂ«dha dhe tĂ« armatosura mirĂ«, qĂ« po sfidojnĂ« aparatin shtetĂ«ror.â Qeveria e Haitit ka ftuar trupĂ« ndĂ«rkombĂ«tare mbrojtĂ«se nĂ« vend, pĂ«r tĂ« ndihmuar nĂ« rivendosjen e sigurisĂ« dhe tĂ« rendit. NdĂ«r tĂ« tjera Kenia ka shprehur gatishmĂ«ri tĂ« mbĂ«shtesĂ«, vuri nĂ« dukej mĂ« tej zĂ«dhĂ«nĂ«si.
Grupet kriminale po synojnë pushtetin
Prej ditësh Haiti po përjeton një valë të dhunës së bandave të armatosura, që në pjesën më të madhe po kontrollojnë kreqytetin Prince si dhe rrugët në pjesë të tjera të vendit, po sulmojnë rajonet e policisë, burgjet dhe gjykatat. Përpara rreth një jave grupe të armatosura mësynë në burgun në Port-au-Prince dhe sipas njoftimeve në media u mundësuan rreth 3.600-3.700 të burgosurve arratinë nga burgu. Të burgosur të tjerë u arratisën nga burgu u dytë për nga madhësia në qytetin Croix des Bouquets.
Pak përpara kësaj disa banda shpallën kryengritjen kundër qeverisë. Në sfondin e përkeqësimit të gjendjes së sigurisë, qeveria të dielën përpara një jave shpalli gjendjen e emergjencës. Dhuna në Haiti përshkallëzoi, kur kryeministri Ariel Henry ndodhej në një udhëtim jashtë vendit në Kenia.
Bandat e armatosura në vend kërkojnë dorëheqjn e Henrys, i cili do të duhej të ishte larguar qysh në shkurt nga posti. Deri tani ai nuk ia ka dalë që të kthehet nga Kenia në Haiti. Henry në shkurt ra dakord me opozitën për të qeverisur së bashku deri në zhvillimin e zgjedhjeve të reja.Rrezik për luftë civile
Dhuna e bandave, sipas OrganizatĂ«s NdĂ«rkombĂ«tare pĂ«r Migracionin (IOM) brenda njĂ« jave ka bĂ«rĂ« qĂ« nga kryeqyteti Port â au â Prince tĂ« largohen rreth 15.000 vetĂ«. Sipas tĂ« dhĂ«nave tĂ« OKB_sĂ« nĂ« Haiti qĂ« nga fillimi i vitit janĂ« vrarĂ« rreth 1.200 vetĂ« dhe gati 700 tĂ« tjerĂ« janĂ« plagosur. Mbi 313.000 vetĂ« kanĂ« marrĂ« arratinĂ«. I gjithĂ« kujdesi bazĂ« shtetĂ«ror si shĂ«ndetĂ«sia janĂ« nĂ« prag tĂ« kolapsit. MijĂ«ra vetĂ« janĂ« tĂ« shkĂ«putur prej ndihmĂ«s humanitare.
Kisha nĂ« shtetin e varfĂ«r tĂ« Karaibeve e konsideron vendin nĂ« prag tĂ« luftĂ«s civile. Forcat e rendit janĂ« tĂ« pafuqishme kundrejt bandave tĂ« armatosura, qĂ« janĂ« zhvilluar nĂ« njĂ« ushtri tĂ« organizuar, i tha kryeipeshkvi Max Leroy Mesidor OrganizatĂ«s ndĂ«rkombĂ«tare tĂ« NdihmĂ«s âKisha nĂ« rrezikâ. NĂ« disa rajone janĂ« krijuar njĂ«si tĂ« mbrojtjes civile, pĂ«r tĂ« luftuar bandat. âEkziston rreziku i shpĂ«rthimit tĂ« njĂ« lufte civile. JanĂ« shumĂ« armĂ« nĂ« qarkullimâ, paralajmĂ«roi kryeipeshkvi i kryeqytetit Port-au-Prince dhe kryetari i konferencĂ«s ipeshkvnore.
Miiona njerëz të prekur nga uria
Kriza humanitare në Haiti ka arritur së fundi përmasa gjithnjë e më të mëdha. Vendi, sipas të dhënave të OKB-së, vuan nga mungesa e ushqimeve. Pothuajse gjysma e popullsisë, rreth 4,9 milionë vetë, sipas këtyre të dhënave, nuk kanë mjaftueshëm ushqim. Haiti konsiderohet një ndër vendet më të varfëra të hemisferës perëndimore.
Në Xhamajka janë mbledhur krerët e shteteve dhe të qeverive të bashkësisë së vendeve të Karaibeve për të shqyrtuar mundësitë e mbështetjes për Haitin dhe për nxitjen e dialogut politik./DW
Grupi Balkanweb
Burimi informacionit @BalkanWeb: Lexo me shume ne : Bota Sot News botasot.co