Nga Ardit Bido
Kandidimi nĂ« HimarĂ« i Vangjel Tavos dhe i Petro GjikurisĂ« do tĂ« merret pĂ«rsipĂ«r nga spin-doktorat e opinionit publik shqiptar, pĂ«r tâu paraqitur nĂ« forma tĂ« ndryshme nĂ« shĂ«rbim tĂ« interesit politik tĂ« radhĂ«s, ku jo pak ndikon edhe interesi i huaj kundĂ«r interesit kombĂ«tar. Mbi tĂ« gjitha, realitetet lokale nĂ« zonĂ«n e jugut tĂ« thellĂ«, e veçanĂ«risht BashkisĂ« HimarĂ« do tĂ« mbeten, si gjithnjĂ«, nĂ« dorĂ« tĂ« dytĂ«, jo vetĂ«m sepse aktorĂ«t, pĂ«r arsye tĂ« ndryshme, do tĂ« tentojnĂ« tĂ« paraqesin pamje makro tĂ« raporteve ndĂ«rkombĂ«tare shqiptaro-greke, as vetĂ«m pse klikimet mediatike rriten eksponecialisht nĂ«se trajtohet nĂ« kĂ«tĂ« formĂ«, por edhe pĂ«r arsyen e thjeshtĂ«, se pak njerĂ«z politikĂ« ia kanĂ« idenĂ« reale tĂ« realiteteve lokale nĂ« atĂ« territor, nĂ« morinĂ« e gjithçkaanalistĂ«ve dhe gjithçkaditurve tĂ« jetĂ«s sonĂ« publike.
Ndaj, le të shohim pak se çfarë përfaqësojnë dy kandidatët dhe motivet e propozuesve të tyre, problemet e zonës dhe një analizë finale të zgjedhjeve 2024.
Petro Gjikuria
Petro Gjikuria Ă«shtĂ« njĂ« dhĂ«rmjot, me vetidentifikim grek, i emigruar herĂ«t, pas njĂ« kalimi tĂ« beftĂ« nĂ« Greqi, nĂ« Shtetet e Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s. Pas kalimeve tĂ« tij tĂ« shumta nĂ« organizmat e diasporĂ«s greke tĂ« atyshme, u atashua pĂ«rfundimisht me FederatĂ«n Panepirotike tĂ« AmerikĂ«s, tĂ« drejtuar nga Nikolas Gejxh. Madje, nĂ« emĂ«r tĂ« kĂ«saj federate, pĂ«rshĂ«ndeste takimet nĂ« mbrojtje tĂ« âçështjes Beleriâ pas zgjedhjeve tĂ« fundit nĂ« HimarĂ«. PĂ«r kĂ«do qĂ« nuk e mban mend, e veçanĂ«risht pĂ«r ata qĂ« bĂ«jnĂ« sikur nuk e mbajnĂ« mend, Nikolas Gejxh, i lindur nĂ« njĂ« familje greke nĂ« Thesproti (ĂamĂ«ri) e me peshĂ« nĂ« jetĂ«n publike amerikane si shkrimtar, ka qenĂ« pĂ«r vite tĂ« tĂ«ra ânon-grataâ nĂ« ShqipĂ«ri, i caktuar si i tillĂ« nĂ« vitin 1995, kur u akuzua, jo pa tĂ« drejtĂ«, pĂ«r ndĂ«rhyrje brutale nĂ« çështjet e brendshme tĂ« ShqipĂ«risĂ«, me synim destabilizimin e saj dhe ngritjen e çështjes âvorioepirotaseâ. Federata qĂ« ai drejton dhe ku Gjikuria Ă«shtĂ« pjesĂ« pĂ«rbĂ«n vatrĂ«n e lobimit antishqiptar nĂ« Shtetet e Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s, si dhe promotore tĂ« tezave tĂ« dala boje, qĂ« as shteti grek nuk i artikulon, si ajo pĂ«r âEpirin e Veriutâ. I mbetur ânon-grataâ deri mĂ« 2005, befas ai rishfaqet nĂ« TiranĂ«, nĂ« takime me personat qĂ« e akuzuan, jo pa tĂ« drejtĂ«, se kishte gisht edhe nĂ« pĂ«rplasjen gati-civile tĂ« vitit 1997 dhe tentativĂ«n pĂ«r cĂ«nimin e integritetit territorial tĂ« ShqipĂ«risĂ« dhe qĂ« pati takime tĂ« mĂ«vonshme me çdo drejtues politik shqiptar, tĂ« cilĂ«t shpesh herĂ« raportet ndĂ«rkombĂ«tare i shohin si risi personale qĂ« mund tâi ndryshojnĂ«, pavarĂ«sisht se ato janĂ« statike dhe duan lĂ«vizje ekspertĂ«sh.
Nga sa mĂ« sipĂ«r, propozuesit e tij, kaluan nga njĂ« person i dĂ«nuar nga shteti grek pĂ«r armĂ«t e marra nĂ« MasakrĂ«n e PeshkĂ«pisĂ«, ku u vranĂ« dĂ«shmorĂ«t e atdheut Fatmir Shehu e Arsen Gjini e u plagosĂ«n pesĂ« ushtarĂ« tĂ« tjerĂ«, pĂ«rfshi edhe njĂ« minoritar, nga personi qĂ« ka pĂ«rdhosur me vendim tĂ« GjykatĂ«s sĂ« Strasburgut, simbolet kombĂ«tare tĂ« RepublikĂ«s sĂ« ShqipĂ«risĂ« dhe qĂ« fill pas zgjedhjeve nisi tĂ« flasĂ« pĂ«r âVorio Epirâ, te njĂ« kandidat qĂ« bĂ«n pjesĂ« nĂ« organizmĂ«n antishqiptar, qĂ« ka punuar haptazi pĂ«r âVorio Epirinâ, kundĂ«r integritetit territorial tĂ« RepublikĂ«s sĂ« ShqipĂ«risĂ«, nĂ« dĂ«m tĂ« raporteve tĂ« saj ndĂ«rkombĂ«tare, e qĂ« ka qenĂ« e ndaluar pĂ«r vite tĂ« tĂ«ra pĂ«rpara kompleksimit total tĂ« ShqipĂ«risĂ« nĂ« raport me nacionalizimin politik grek, pĂ«r shkak tĂ« paaftĂ«sisĂ« politike shqiptare pĂ«r tĂ« gjetur zgjidhje kompromisi reale me njĂ« aktor mĂ« tĂ« fuqishĂ«m nĂ« rajon, si Greqia.
Skenarët e kandidimit të tij mund të jenë disa. Së pari, Gjikuria ka akses të plotë në jetën politike greke, të përftuar jo vetëm nga aktiviteti i tij grekoman në SHBA, por më së shumti nga aktiviteti i tij në OMONIA. Së dyti, qasja e tij në disa senatorë amerikanë, që si shtetas amerikan (ose greko-amerikan siç i thotë vetes) e kanë bërë që të shihet, pa arsye, si një peshë përtej Atlantikut, veçanërisht teksa financuesit e tij dëshirojnë të hapin disa dyer të mbyllura prej kohësh. Them pa arsye, sepse kush njeh sistemin politik amerikan e di mirë se lobimi e financimi i kandidatëve nuk ndryshon realitete të shteteve serioze në marrëdhënie ndërkombëtare, në ndryshim nga shtete me politikë jo gjithnjë serioze, ku fatkeqësisht bën pjesë Shqipëria.
Dy skenarĂ«t e tjerĂ« kanĂ« motive tĂ« ndryshme. PĂ«r propozuesit e drejtpĂ«rdrejtĂ«, ai pĂ«rbĂ«n njĂ« figurĂ« lokale, qĂ« do tĂ« shitet mirĂ«, pĂ«r tĂ« bindur shumicĂ«n shqiptare prej mbi 85% tĂ« zonĂ«s, se ky âgreko-amerikaniâ me peshĂ« do tĂ« mund tĂ« ndikojĂ« nĂ« çështjen e pronave, dhe do tĂ« kalçifikojĂ« votĂ«n greke tĂ« zonĂ«s, qĂ« nuk tejkalon 15%. PĂ«r njĂ« pjesĂ« tjetĂ«r tĂ« opozitĂ«s, ai shihet si individi qĂ« mund tĂ« krijojĂ« njĂ« stĂ«rkĂ«mbĂ«sh te forca kundĂ«rshtare politike, duke e vendosur pĂ«rballĂ« presionit tĂ« njĂ« aktori tĂ« fuqishĂ«m nĂ« marrĂ«dhĂ«niet ndĂ«rkombĂ«tare, si fqinji ynĂ« jugor. Po ashtu, hap njĂ« derĂ« komunikimi qĂ« thyen izolimin, edhe pse kjo vjen nĂ« dĂ«m tĂ« interesit kombĂ«tar, qĂ« politika joserioze e kĂ«tij vendi, e trajton si diçka pa rĂ«ndĂ«si.
Vangjel Tavo
Vangjel Tavo ka një karrierë më të gjatë politike në këtë vend, ndaj prezantimi i tij nuk ka nevojë për shumë fjali. Ai është zgjedhur deputetë vazhdimisht prej vitit 1996 deri në zgjedhjet e fundit parlamentare, duke përfaqësuar fillimisht Dropullin, e më pas të gjithë rrethin e Gjirokastrës hiq qytetin (pra Labërinë kurveleshare bektashiane, Labërinë luxhote e zagorite ortodokse dhe Dropullin minoritar). Me ndryshimin e sistemit zgjedhor ai u zgjodh deputet i Qarkut Gjirokastër, deri në zgjedhjet e fundit. Pasi u rikthye në partinë propozuese, tetë vite pasi kishte kaluar në një forcë tjetër politike të majtë, ai u emërua prefekt i Qarkut Vlorë e tanimë u importua, si minoritar, kandidat në Himarën që ka mbi 85% shqiptarë. Nga njëra anë, në 28 vite karrierë politike si deputet, ministër e prefekt, ai ka treguar se është përfaqësuesi i frymës së pakicës greke në vend, që është një pakicë e integruar dhe paqedashëse, shqiptarë patriotë pa ekuivokë në identitetin e tyre shtetëror e njëherazi grekë të pashuar në identitetin e tyre etnik dhe është evidentuar si dikush që gjithnjë u gjendej me telefonin hapur zgjedhësve të tij labë bektashinj Kurveleshi, labë ortodoksë Lunxhërie e Zagorie, e minoritarë Dropulli, si dhe jo pak herë është gjendur në shënjestrën e nacionalizmit politik grek. MAVI, ku Fredi Beleri është akuzuar nga shteti grek se ka bërë pjesë, i ka bërë dy atentate, një në Jorgucat në vitin 1997 dhe një në Athinë në vitin 2001. Edhe pse, kurrë prej tij nuk janë dëgjuar teza nacionaliste në dëm të rendit kushtetues të Republikës së Shqipërisë dhe vota e tij parlamentare nuk është kushtëzuar nga interesa antishqiptare, importimi i tij, duke e kthyer atë bashki në betejë minoritarësh, mbetet gjithsesi i pakuptimtë.
Kandidimi i tij nĂ« HimarĂ« edhe pse nuk vjen nga ajo zonĂ« mund tĂ« ketĂ« tre skenarĂ«, pĂ«r tĂ« cilĂ«n propozuesit e tij nuk e kanĂ« qartĂ«suar tĂ«rĂ«sisht. Skenari i parĂ« mediatik Ă«shtĂ« se kandidimi i tij ka ardhur prej kombĂ«sisĂ« sĂ« tij greke pĂ«r tĂ« qetĂ«suar AthinĂ«n, qĂ« gjeti rastin âBeleriâ pĂ«r tĂ« penguar proceset integruese tĂ« ShqipĂ«risĂ«. NĂ«se ky skenar Ă«shtĂ« realist, kemi tĂ« bĂ«jmĂ« me naivitet. SĂ« pari, sepse Ă«shtĂ« e panevojshme qĂ« pĂ«r interesa tĂ« brendshme tĂ« ShqipĂ«risĂ«, tĂ« kĂ«rkohet tĂ« kĂ«naqen aktorĂ« tĂ« huaj. SĂ« dyti, tĂ« mendosh se tĂ« bindurit e elitĂ«s politike greke, qĂ« Ă«shtĂ« liberale, do tĂ« mund tĂ« triumfojĂ« ndaj asaj pjese tĂ« elitĂ«s (pĂ«rfaqĂ«suar nĂ« nivele tĂ« larta nĂ« qeveri) dhe sidomos burokracisĂ« nacionaliste greke, Ă«shtĂ« mosnjohje e peizazhit politik grek dhe kandidimi i GjikurisĂ« me hyrje-dalje nĂ« ambasadĂ«n greke nĂ« TiranĂ« e fakton kĂ«tĂ«. NĂ«se ky skenar mediatik qĂ«ndron, propozuesit e tij duhet tĂ« qortohen pĂ«r mungesĂ« tĂ« theksuar kreativiteti, teksa emra tĂ« tjerĂ«, me peshĂ« nĂ« opinionin publik shqiptar e grek, qĂ« shqiptarĂ«t i quajnĂ« shqiptarĂ« entikisht, e grekĂ«t grekĂ« etnikisht, ekzistojnĂ«.
Skenari i dytë mediatik na flet për propozimin e tij për të marrë votën greke të asaj bashkie. Nëse ky skenar është realist, kemi të bëjmë me mosnjohje të thellë të zonës, ardhur edhe prej faktit se prej gati gjysmë dekade në atë zonë nuk ka më përfaqësues lokalë në drejtime politike të dy partive të mëdha, që kanë zgjedhur katapultime nga zona të tjera, duke riskuar që drejtuesit ta njohin zonën vetëm pasi mbarojnë mandatin. Së pari, vota greke në Bashkinë Himarë shkon në 15% dhe nuk është ndikues përballë votës shqiptare që është mbi 85%. Së dyti, ajo votë është kryesisht një votë e nacionalizmit politik, për arsye edhe të mohimit nga ana e shumicës së ekzistencës së një pakice në atë bashki, që ka prodhuar nacionalizëm, në ndryshim nga zonat ku zyrtarisht ekziston minoriteti. Rrjedhimisht, kjo votë nuk do të mund të merret kurrë në masë as nga Tavo e as nga një kandidat tjetër shqiptarë, deri sa të stabilizohet në afatgjatë korrelacioni i nacionalizmit politik në zonë. Vota e OMONIA-s në atë bashki e vërteton këtë. Vota e opozitës që kapi 50% bashkarisht me kandidimin Beleri, do të arsyetohet pak më poshtë, se pse shqiptarët kanë votuar, këtë herë, këtë kandidat.
Skenari i tretĂ« mediatik na flet se Tavo Ă«shtĂ« pĂ«rzgjedhur si kandidati qĂ« ka rrĂ«fyer nĂ« jetĂ«n e tij publike politike se tejkalon kufijtĂ« komunitarĂ« dhe, duke u marrĂ« me njerĂ«zit e hallet e tyre, abstragon nga vota komunitare. Bashkia e HimarĂ«s, e pĂ«rbĂ«rĂ« nga labĂ« bektashinj Kurveleshi dhe Borshi, Fterre e Sasaj, labĂ« ortodoksĂ« bregdeti (Vuno, Pilur, Qeparo, KudhĂ«s, Ilias, NivicĂ«, ShĂ«n Vasil, LukovĂ«, Piqeras, Ăorraj) dhe greqishtfolĂ«s me vetidentifikim shqiptar a grek (HimarĂ«, DhĂ«rmi, PalasĂ«), i pĂ«rngjan sĂ« shumti zonĂ«s sĂ« tij tĂ« kahershme elektorale nĂ« GjirokastĂ«r tĂ« trajtuar mĂ« lartĂ«. Si i tillĂ«, ai si njĂ« politikan shqiptar i mirĂ«, pĂ«rtej etnisĂ« e fesĂ«, do tĂ« mundte tĂ« triumfonte, sipas propozuesve tĂ« tij.
Nevojat e zonës dhe ndarja elektorale
Ndarja elektorale në Bashkinë Himarë është e qartë. Vota shqiptare është mbi 85% dhe ajo greke nën 15%. Kjo e dyta është kompakte rreth OMONIA-s, në ndryshim nga minoriteti i njohur ku OMONIA përbën 20% të votave, për arsye që ka nevojë për një artikull të veçantë. Vota opozitare shqiptare shkon në nivelet e 30%, e përqëndruar në ish-Komunën Lukovë, për shkak se në Njësinë Administrative Himarë, prej lojrave në mbështetje të PBDNJ, thuajse të gjithë themeluesit e PD-së sot kanë kaluar me PS.
Fredi Beleri arriti nĂ« zgjedhjet e fundit, me njĂ« fushatĂ« brilante e moderne, me premtime qĂ« ceknin thellĂ«sisht problemet e zonĂ«s, tĂ« triumfonte vetĂ«m nĂ« HimarĂ« dhe DhĂ«rmi me numĂ«r shumĂ« tĂ« lartĂ« emigrantĂ«sh, aty ku Ă«shtĂ« e pĂ«rqĂ«ndruar edhe vota greke nĂ« NjĂ«sinĂ« Administrative HimarĂ«. NĂ« fshatrat e tjera (PalasĂ«, Ilias, Vuno, Pilur, KudhĂ«s dhe Qeparo), ai humbi. Ai mori votĂ«n tradicionale opozitare (si dhe ca vota tĂ« blera sipas vendimit tĂ« formĂ«s sĂ« prerĂ« tĂ« gjykatĂ«s), rreth 10% nĂ« HimarĂ«n malore kurveleshase dhe rreth 30% nĂ« Borsh, ku investimet bashkiake mungojnĂ« prej 3 dekadash. Pa habi, humbi FterrĂ«n, Ăorrajn, Sasajn dhe Piqerasin.
Habitshëm për sytë që nuk njohin zonën fitoi bindshëm në fshatrat patriotike shqiptare Nivicë, Shën Vasil dhe Lukovë. Nivica, fshati i parë i bregut që hapi shkollën shqipe dhe që edhe sot mbisundojnë flamujtë shqiptarë, prej vitit 2005 voton PBDNJ, pas tradhtisë së partive të mëdha shqiptare me çështjen e plazhit të Kakomesë. Kush nga kandidatët do të bindë banorët se ai plazh do të zhvillohet vetëm pasi banorët të kenë marrë çfarë meritojnë, do të fitojë me të drejtë në Nivicë. Shën Vasili, historikisht fshat i majtë, ndërroi dorën në zgjedhjet e fundit, pas një absurdi të një vendimi për heqjen e AMTP-ve të banorëve në një plazh tjetër të lakmuar dhe ndër më të bukurit e zonës, si Krorëza. Sot, kjo çështje është zgjidhur në favor të atyre banorëve. Kush do të bindë banorët se ai plazh do të zhvillohet vetëm pasi banorët të kenë marrë çfarë meritojnë, do të fitojë me të drejtë në Shën Vasil. Lukova, historikisht një fshat i djathtë, këtë herë votoi Fredi Belerin, pas lajmeve se plazhi i Lukovës do të kalonte për zhvillim masiv dhe thashethemit të rremë se do të ndodhte si me Kakomenë dhe Krorëzën. Sot, ky thashethem është provuar i rremë. Kush do të bindë banorët se ai plazh do të zhvillohet vetëm pasi banorët të kenë marrë çfarë meritojnë, do të fitojë me të drejtë në Lukovë.
ĂĂ«shtja e pronave, si çështje themelore, nuk ndikon kryesisht nĂ« NJA HimarĂ«, siç zhurma e prodhuar nga Athina ndikon nĂ« TiranĂ« tĂ« besohet. Aty, prona e ndarĂ« keqazi me ligjin 7501, ka vendosur pĂ«rballĂ« kushĂ«rinj qĂ« zihen me njĂ«ri-tjetrin dhe me ndihmĂ«n e ndĂ«rtuesve tĂ« mĂ«dhenj tĂ« TiranĂ«s ia dalin tĂ« triumfojnĂ« ndaj kushĂ«ririt tjetĂ«r. Aty nuk ka mbetur kush pa fituar sadopak. Dhe ndaj, aty, kjo sherrnajĂ« lokale, e prodhuar nga njerĂ«z lokalĂ« dhe jo nga politika qendrore nĂ« TiranĂ«, ka sjell qĂ« çdo kryetar bashkie, me pĂ«rjashtim tĂ« parin Odhise Goron (1992-1996), kryetarĂ« tĂ« PS, PD dhe PBDNJ, tĂ« gjithĂ« pa pĂ«rjashtim partiak, kanĂ« provuar prangat dhe burgun. Aty, po ashtu, vota Ă«shtĂ« e sendĂ«rtuar nĂ« votĂ« me linjĂ« etnike dhe vetĂ«m ardhja ose jo disproporcionale e emigrantĂ«ve do tĂ« ndikojĂ«. Fushata dhe pronat jo. Vota e pakĂ«t e protestĂ«s, qĂ« kalon vijat etnike, me zgjidhjen e çësthjeve tĂ« certifikatave tĂ« pronĂ«sisĂ«, qĂ« Tavo ka nisur, Ă«shtĂ« ndikuese, por jo nĂ« masĂ« tĂ« madhe. NĂ« jug tĂ« asaj bashkie, nĂ« fshatra mirfilltazi dhe patriotike shqiptare, pronat e KakomesĂ«, KrorĂ«zĂ«s dhe LukovĂ«s e ndoshta nĂ« tĂ« ardhmen edhe tĂ« Bunecit tĂ« Piqerasit, ndikojnĂ« nĂ« votĂ«, ku qoftĂ« dhe mĂ« i keqi ai pĂ«rballĂ«, padrejtĂ«sia e partive tĂ« mĂ«dha shqiptare, qĂ« mĂ« 2011 me kontratĂ« ia dhanĂ« ndĂ«rtimin e KakomesĂ« privatĂ«ve, pa kĂ«naqur banorĂ«t, mund tĂ« fitojĂ« si votĂ« proteste, dhe jo si votĂ« antishqiptare.
ĂĂ«shtje tĂ« tjera, si mosinvestimi nĂ« LabĂ«rinĂ« bregdetare pĂ«rtej vijĂ«s sĂ« parĂ« tĂ« detit, mungesat e linjave tĂ« rrugĂ«ve e çështjeve tĂ« ujit tĂ« LabĂ«risĂ« kurveleshare, si dhe probleme tĂ« tjera tĂ« akumuluara tĂ« realitetit tĂ« politikĂ«s vendore, ndikojnĂ« po ashtu nĂ« votĂ«.
Alternativat
NĂ« kĂ«tĂ« panoramĂ« tĂ« asaj bashkie, qĂ« tentova tĂ« bĂ«j pa asnjĂ« dorashkĂ«, partitĂ« e mĂ«dha opozitare gjenden pĂ«rballĂ« tri zgjidhjeve. Zgjidhja e parĂ« Ă«shtĂ« tĂ« dalin haptazi e tĂ« mbĂ«shtesin kandidatin qĂ« punon pĂ«r âVorio Epirinâ nĂ« garĂ« kundĂ«r integritetit territorial tĂ« ShqipĂ«risĂ«, si dhe tĂ« dalin haptazi dhe tĂ« kandidojnĂ« nĂ« zgjedhjet e ardhshme Radojçiçin nĂ« Qarkun KukĂ«s. Si person qĂ« çdo rrĂ«njĂ« e kam nga ajo zonĂ«, nuk mund tĂ« mbyll sytĂ« pĂ«rballĂ« njĂ« shĂ«mtie politike qĂ« Ă«shtĂ« gati tĂ« bĂ«jĂ« gjithçka pĂ«r interesat e veta, duke ndryshuar artificialisht balanca qindravjeçare kundĂ«r interesit tĂ« atyre banorĂ«ve, qĂ« janĂ« patriotĂ« shqiptarĂ« mbi 85% e grekĂ« realĂ« qĂ« padrejtĂ«sisht nuk i kemi njohur nĂ«n 15% . Zgjidhja e dytĂ« Ă«shtĂ« tĂ« mos mbĂ«shtesĂ« asnjĂ« kandidaturĂ« dhe nĂ«n rrogoz, tĂ« punojĂ« pĂ«r kandidatin qĂ« mbĂ«shtet Nikolas Gejxhin, lobimin mĂ« tĂ« fuqishĂ«m antishqiptar nĂ« SHBA, sipas parimit hedh gurin e fsheh dorĂ«n. Zgjidhja e tretĂ« Ă«shtĂ« ajo e Kalit tĂ« TrojĂ«s, qĂ« me maskĂ« nacionalizmi, tĂ« mbĂ«shtesĂ« antishqiptarinĂ«, si me kandidaturĂ«n fiktive bektashie tĂ« punĂ«suar nga Bollano, qĂ« u kandidua pas njĂ« telefonate me AthinĂ«n nĂ« viti 2015. PĂ«r kĂ«tĂ« skenar, nĂ«se ndodh, do ta arsyetoj nĂ« artikull tĂ« veçantĂ«, por mĂ« duhet tĂ« saktĂ«soj se duhet tĂ« jemi tĂ« kujdesshĂ«m nĂ« mosndarje etnike e fetare nĂ« asnjĂ« zonĂ« tĂ« vendit, po aq sa realistĂ« se pĂ«r arsye tĂ« gjata tradicionale njĂ« ortodoks nuk fiton BashkinĂ« e Konispolit ende, njĂ« mysliman nuk e fiton BashkinĂ« e Korçës ende, njĂ« katolik nuk e fiton BashkinĂ« e ShkodrĂ«s ende dhe njĂ« bektashi nuk e fiton BashkinĂ« e HimarĂ«s ende. Arsyet janĂ« tĂ« shumta, tĂ« pranueshme e tĂ« respektueshme, por ama, shqiptarĂ« i fitojnĂ« me lehtĂ«si matematikore ulĂ«ritĂ«se tĂ« katĂ«rta kĂ«to bashki.
Nga ana e shumicës, në çdo rast, zgjedhja e një personi të importuar me kombësi greke, kur në atë bashki ka dhjetra shqiptarë a grekë normalë që mund të kandidojnë, është e gabuar. Veçanërisht, nëse ai arrin të fitojë votat greke të zonës, do të përbëjë një risk për kalkulimet politike të së ardhmes që vështirë se mund të parashikohen sot, por që në çdo rast do të jenë në kundërshti me dobinë kombëtare. Nëse Gjikuria, siç sot parashikoj, do të fitojë votat greke në Himarë dhe Dhërmi, kjo do të sillte një sendërtim të qartë të sjelljes elektorale në atë bashki, në dobinë kombëtare shqiptare.
PĂ«r sa mĂ« sipĂ«r, pĂ«rballĂ« dy zgjedhjeve deri mĂ« tani, pavarĂ«sisht se cili nga tre motivet ka shtyrĂ« propozuesit e z. Tavo, qĂ« shpresoj tĂ« mos jenĂ« dy tĂ« parat, kjo nuk mĂ« bĂ«n asnjĂ« diferencĂ«, sepse zgjedhja Ă«shtĂ« e thjeshtĂ«. Propozuesit e z. Tavo mund tĂ« qortohen pĂ«r mungesĂ« kreativiteti e moshnjohje tĂ« zonĂ«s, dhe edhe pse nuk mund tĂ« akuzohen pĂ«r antishqiptari, apo pĂ«r kandidat tĂ« dobĂ«t, po bĂ«jnĂ« njĂ« dĂ«m qĂ« mund tĂ« kthehet i parikuperueshĂ«m. Nga ana tjetĂ«r, pĂ«rballĂ« Ă«shtĂ« njĂ« nacionalist politik, qĂ« ka punuar nĂ« njĂ« FederatĂ« qĂ« punon pĂ«r âVorio Epirinâ, nĂ«n maskĂ«n e gĂ«njeshtĂ«rt qĂ« do tĂ« zgjidhĂ« çështje pronash (qĂ« nĂ« NJA HimarĂ« i kanĂ« bĂ«rĂ« vetĂ« drejtuesit lokalĂ« lĂ«msh e nĂ« NJA LukovĂ« faji qĂ«ndron nĂ« politikĂ«n qĂ«ndrore), por qĂ« nĂ« fakt punon pĂ«r ca interesa kundĂ«r ShqipĂ«risĂ«. Ndaj, mes dy zgjedhjeve, pa dyshim qĂ« do mbĂ«shtesja kandidatin qĂ« Ă«shtĂ« njĂ« shqiptar i mirĂ«, me etni greke qĂ« e gĂ«zon e gĂ«zoftĂ« pĂ«rjetĂ«. Sepse, shumĂ« thjesht, nga njĂ«ra anĂ« Ă«shtĂ« teza e njĂ« ShqipĂ«rie tĂ« fortĂ«, Ă«shtĂ« njĂ« ShqipĂ«ri e fortĂ« pĂ«r çdo shqiptar, tĂ« shumicĂ«s dĂ«rrmuese me etni shqiptare e tĂ« pakicĂ«s sĂ« respektuar me etni greke. KĂ«tĂ« nuk e duan vetĂ«m ata qĂ« hanĂ« bukĂ«n pĂ«rmes nacionalizmit politik, qĂ« tĂ« ardhurat e tyre i sigurojnĂ« nĂ« ato qarqe, ku njĂ« ShqipĂ«ri e dobĂ«t Ă«shtĂ« Ă«ndĂ«rr e kahershme, e kjo nuk Ă«shtĂ« Greqia, por nacionalizmi politik grek qĂ« ka aksese tĂ« forta nĂ« burokracinĂ« shtetĂ«rore dhe nĂ« njĂ« rrymĂ« tĂ« caktuar politike.
I vetmi risk në këtë analizë, është nëse Tavo do ia dilte të merrte votat greke të asaj bashkie, që do të komplikonte syrin me të cilin Tirana e sheh atë bashki, kundër dobisë kombëtare. Nga ana tjetër, shqiptarët e asaj bashkie, që janë mbi 85% dhe që janë patriotë, e kanë kuptuar më së miri se vota për Belerin, si votë proteste, kurrë nuk u kthye në votë që do u sillte ngritjen e çështjes që ata kanë të drejtë në Kakome, Krorëz, Plazhin e Lukovës, Bunecin, investimet e munguara në Borsh, çështjen e keqadministrimit në Labërinë himarjote e Labërinë kurveleshare. Ndaj, në mënyrë që në zgjedhjet e tjera kandidatët të jenë të dy vendalinj të asaj bashkie, qofshin me vetidentifikim shqiptar si shumica apo vetindentifikim grek si pakica, por njerëz normalë që punojnë për hallet e bashkisë dhe jo për interesa nacionaliste që sjellin thjesht retorikë boshe e bllokim të Atdheut, e as për përfitime meskine personale që pastaj kthehen si korrupsioni galopant i qeverisjes qëndrore, kur në fakt është produkt i qeverisjes lokale, sot e kanë zgjidhjen e vetme që ta ndëshkojnë nacionalizmin politik pa ekuivok. Të dërrmohet në votë, që në zgjedhjet e ardhshme, të flitet sërish për Himarë, por jo për shqiptarë e grekë po për Kakome e Krorëz. Të flitet për ça ata banorë kanë të drejtë dhe jo për atë që ata banorë nuk e duan.
NĂ«se nĂ« fund tĂ« kĂ«tij procesi, na rezulton se vota greke e HimarĂ«s dhe DhĂ«rmiut i kalon Tavos, ose se vota shqiptare e gjithĂ« zonĂ«s tjetĂ«r i kalon GjikurisĂ«, kjo do tĂ« qe njĂ« dĂ«m afatgjatĂ« tĂ« interesit kombĂ«tar shqiptar, nĂ« kĂ«tĂ« mesele qĂ« na ka futur politika shqiptare, nĂ« kĂ«tĂ« betejĂ« artificiale tĂ« njĂ« minoritari grek kundĂ«r njĂ« nacionalisti politik grek nĂ« njĂ« bashki me mbi 85% shqiptarĂ«, a thua se sâgjenin dot kandidatĂ« vendalinj e shqiptarĂ« tĂ« mirĂ«, pĂ«rtej etnisĂ«.
Së fundmi, një përsijatje personale. Si nëpunës civil në këtë vend, nuk jam marrë me politikë dite, sipas ligjit. Ky artikull sërish nuk është politikë dite. Si studiues i marrëdhënieve ndërkombëtare, e veçanërisht raporteve fe/pakica-politikë-marrëdhënie ndërkombëtare, nuk flas dot vetëm për të vdekurit, pa folur për të gjallët. Pa bërë parashikime, të cilat me fytyrën time në lojë, dalin të vërteta ose të gënjeshtërta. Fatmirësisht, deri më sot kanë dalë të vërteta. Ndaj, edhe këtë herë, flas sërish për marrëdhënie ndërkombëtare e jo për politikë dite. Sepse irredentizmi, neonazimzi dhe cënimi i integritetit territorial të Shqipërisë nuk është politikë dite. Kush e ka problem këtë qasjen time, nuk më intereson asnjë pozicion publik, përpara interesave të Shqipërisë e shqiptarëve, ku përfshihen pa dallimin më të vogël çdo shqiptar përtej etnisë së tij.
(BalkanWeb)
Grupi Balkanweb
Burimi informacionit @BalkanWeb: Lexo me shume ne : Bota Sot News botasot.co
