Uganda po mbështet rebelët M23 që luftojnë përtej kufirit të saj në Republikën Demokratike lindore të Kongos, thonë ekspertët e OKB-së, duke paralajmëruar se një krizë që përshkallëzohej me shpejtësi “mbartte rrezikun e shkaktimit të një konflikti më të gjerë rajonal”.
M23 i armatosur mirë shpesh akuzohet se është një forcë përfaqësuese e Ruandës, por ekspertët e OKB-së kanë paraqitur prova për të sugjeruar se ky grup ka gjithashtu mbështetjen e Ugandës.
Uganda ka mohuar pretendimet në raportin e OKB-së që akuzon gjithashtu Ruandën se ka deri në 4,000 trupa në DR Kongo që luftojnë së bashku me rebelët. Në përgjigje, Ruanda nuk e mohoi akuzën dhe i tha BBC-së se qeverisë së DR Kongos i mungonte vullneti politik për të zgjidhur krizën në lindjen e saj të pasur me minerale, e cila ka dëshmuar dekada trazirash.
Ekspertët e OKB-së thanë se trupat e Ruandës po “përputheshin, nëse jo e tejkalonin” numrin e luftëtarëve M23, që mendohej të ishte rreth 3,000 në mesin e prillit, në tokën kongoleze.
Ruanda është zemëruar prej kohësh nga prania e rebelëve etnikë Hutu, të njohur si FDLR, në lindje të DR Kongos – operacionet e përbashkëta në të kaluarën kanë dështuar t’i eliminojnë ata.
Udhëheqësit e grupit akuzohen për pjesëmarrje në gjenocidin e Ruandës në vitin 1994, në të cilin u vranë 800,000 Tutsi etnikë dhe Hutu të moderuar.
M23 i udhëhequr nga Tutsi u shfaq për herë të parë me egërsi të madhe në vitin 2012, vetëm për t’u mposhtur vitin e ardhshëm me ndihmën e një force shumëkombëshe kur shumica e luftëtarëve të saj u larguan në kampet në Ruandë dhe Ugandë.
Ata filluan të riarmatosen tre vjet më parë dhe grupi tani kontrollon një pjesë të territorit në provincën e Kivu-së veriore, ku raporti i OKB-së thotë se M23 ka instaluar një administratë paralele.
Tre milionë njerëz vlerësohet të kenë ikur nga shtëpitë e tyre për shkak të luftimeve.
Raporti prej 293 faqesh i ekspertëve të OKB-së, i cili mbulon ngjarjet deri në mes të prillit, sapo është publikuar – por fillimisht iu dorëzua Komitetit të Sanksioneve të Këshillit të Sigurimit të OKB-së dhe më pas iu dërgua Këshillit të Sigurimit të OKB-së muajin e kaluar.
Raporti i tyre paralajmëroi gjithashtu se ushtria e Burundit ishte përfshirë në operacione me ushtrinë kongoleze kundër ushtarëve M23 dhe Ruandës, duke përkeqësuar tensionet rajonale.
Ministrja e Jashtme e DR Kongos, Thérèse Kayikuamba Uagner, tha se ishte e shqetësuar nga akuzat për marrëveshje të fshehtë midis ushtrisë së Ugandës, M23 dhe ushtrisë ruandeze.
Ajo tha se çështja do të trajtohej me Ugandën me të cilën DR Kongoja është përfshirë në një ofensivë të përbashkët kundër një grupi tjetër rebel, Forcat Aleate Demokratike të lidhura me Shtetin Islamik (ADF), e cila sulmon të dy vendet.
Por raporti i OKB-së thoshte se kishte të ngjarë që Uganda të lejonte furnizimet e M23 dhe rekrutët e rinj nëpër territorin e saj.
“Që nga ringjallja e krizës M23, Uganda nuk e ka penguar praninë e trupave M23 dhe Forcave të Mbrojtjes së Ruandës (RDF) në territorin e saj ose kalimin nëpër të”, thuhet në deklaratë.
Oficerët e inteligjencës ushtarake të Ugandës kishin qenë gjithashtu në qytetin kongolez të Bunagana që të paktën nga fundi i vitit 2023 “për të bashkërenduar me drejtuesit e M23, për të siguruar logjistikën dhe për të transportuar drejtuesit e M23 në zonën e kontrolluar nga M23”.
Raporti gjithashtu vuri në dukje se udhëheqësit e M23, duke përfshirë shefin e saj ushtarak Sultani Makenga – i cili është subjekt i një ndalimi të udhëtimit të sanksioneve të OKB-së – kishin udhëtuar në Ugandë për takime.
Zëvendës zëdhënësi ushtarak i Ugandës, Deo Akiiki, i tha agjencisë së lajmeve Reuters se pretendimet në raport ishin të rreme: “Do të ishte çmenduri që ne të destabilizonim të njëjtën zonë që po sakrifikojmë të gjitha për ta pasur atë të qëndrueshme”./BBC/
Grupi Balkanweb
Burimi informacionit @BalkanWeb: Lexo me shume ne : Bota Sot News botasot.co
