EDISON YPI
Rruga qĂ« Qan Ă«shtĂ« rruga 22 kilometra nĂ«pĂ«r kodra nga Ndroqi nĂ« VorĂ«. TepĂ«r panoramike. TepĂ«r turistike. MeqenĂ«se askush sâdo me e shkel me kĂ«mbĂ« ose me rrota makine, nga inati, rruga qan. Rruga Qiellore Ă«shtĂ« njĂ« rrugĂ« e shkurtĂ«r dhe e paasfaltuar nga Sinja e Beratit, nĂ« Aranitas tĂ« MallakastrĂ«s. Aq e bukur kjo rrugĂ« mes bukurive dehĂ«se natyrore tĂ« MallakastrĂ«s, sa, tĂ« lutem, bĂ«ji mirĂ« hesapet, kaloje shpejt, pĂ«rndryshe sâtĂ« bĂ«het tĂ« kthehesh, mbetesh aty pĂ«rgjithmonĂ«. Rruga mahnitĂ«se Ă«shtĂ« kjo e reja Kashar-ThumanĂ«. CilĂ«si rruge dhe peizazh mahnitĂ«s. Duke kaluar tĂ« duket vetja si nĂ« Gjermani dhe majtas-djathtas kalojnĂ« rresht Italia, Franca, Spanja, Zvicra.
Aq e bukur dhe e Ă«mbĂ«l kjo rrugĂ«, sa tĂ« vjen ta prekĂ«sh, ta pĂ«rkĂ«dhelĂ«sh, ta puthĂ«sh, tâia fusĂ«sh gishtat nĂ«pĂ«r flokĂ«t-pyje anĂ«s rrugĂ«s. Rruga e PsherĂ«timave, sapo kalon kryqĂ«zimin. Ec dhe pak, majtas ku e ka pas shpin njona qĂ« e ke pas shum qef. Por sâu bo gjo. Histori e ngatarrume. MĂ« mir mos e dish. Rruga e RrenĂ«s do quhet sot e tutje shĂ«titorja e ĂorovodĂ«s. GjatĂ« LuftĂ«s sĂ« DytĂ« BotĂ«rore, nĂ« Skrapar sâka shkelur asnjĂ« italian, asnjĂ« gjerman dhe rrjedhimisht sâĂ«shtĂ« bĂ«rĂ« asnjĂ« luftĂ«. MegjithatĂ«, nĂ« Skrapar janĂ« ngritur dhe ngrihen pafund dolli pĂ«r luftĂ«ra tĂ« paqena. KanĂ« rĂ«nĂ« dĂ«shmorĂ« imagjinarĂ«. JanĂ« ngritur lapidarĂ« rrenacakĂ«.
Tregohen meselera tĂ« sajuara. Festohen data tĂ« shpikura pĂ«r batalione, brigada. JanĂ« shkruar libra me heronj tĂ« supozuar etj., etj.. O ça tmerri! Prandaj quhet Rruga e RrenĂ«s. Rruga FrymĂ«zuese quhet rruga mes pĂ«r mes Roskovecit ku vinĂ« nga anâ e anĂ«s pĂ«r tâu frymĂ«zuar nga thagmat e kryetares sĂ« BashkisĂ« dhe pĂ«r tĂ« njohur sekretet e transformimit tĂ« njĂ« fshati me baltĂ« dhe qerre, nĂ« njĂ« qytet prej qelqi, druri, duralumini, me teknologji bashkĂ«kohore, infrastrukturĂ« ultramoderne, shĂ«rbime si nĂ« EuropĂ«, fibra optike, me tĂ« gjitha. Rruga MadhĂ«shtore, historike, e pavdekshme, Ă«shtĂ« rruga nga Backa te Qafa e MartĂ«s ku u ngjit legjendari Lace Backa dhe grekĂ«t e vranĂ« pabesisht. Rruga qĂ« PĂ«rgjak me bukurinĂ« e saj Ă«shtĂ« rruga mbi kodrat e Ishmit drejt Kepit tĂ« Rodonit gjatĂ« muzgjeve kur dielli i kuq jep shpirt ngadalĂ« mbi Adriatik. Rruga Burokratike, mos e ndiq, harxhon shumĂ« naftĂ«. Rruga Zyrtare, kalohet vetĂ«m me 4 x 4.
PĂ«rndryshe mos u lodh kot. Rruga e GjallĂ«, Rruga e Vdekur, Rruga e Plagosur, Rruga LodhĂ«se, Rruga ĂlodhĂ«se, ndodhen tĂ« gjitha nga Tepelena nĂ« ErsekĂ«. Rruga Besnike, Rruga Tradhtare, Rruga Zevzeke, Rruga Dinake, Rruga Dredharake, ndodhen mes KrujĂ«s, Matit dhe DibrĂ«s. Rruga e Veshur, me pyje, kaçuba, ferra, e ke nga Labinoti nĂ« ShĂ«ngjergj, mes maleve mahnitĂ«s ku bora shkrin nĂ« pranverĂ«n e vonĂ«. Rruga Cullak, sugjestive, marramendĂ«se, vetĂ«m me shkĂ«mbinj dhe gĂ«rxhe, e ke ke Mali me Gropa. Rruga Poetike, bashkĂ« me atĂ« artistike, letrare, muzikore, piktoreske, arkitekturore, Ă«shtĂ« rruga qĂ« shoqĂ«ron Kanionet e Skraparit, Mulliri i HambullĂ«s, deri lart nĂ« Sevranj, pastaj pĂ«rposhtĂ« Pagri, VjosĂ«, PĂ«rmet. Rruga Panoramike, janĂ« disa. NjĂ«ra, nga mĂ« fantastiket Ă«shtĂ« nĂ« SkroskĂ«. Ku me njĂ« kafe dhe teke raki pĂ«rpara mundesh me pĂ«rpi me sy: Shebenik, JabllanicĂ«, Pishkash, Qafa e ThanĂ«s, MokĂ«r, Stravanj, BĂ«rzeshtĂ«, Librazhd, katunde, kisha, monastere, male, pyje, lugina, gĂ«rxhe.
Bota para teje. Zgjat dorën dhe preke. Rruga Qorre, apo Rruga Xhep, rruga që duhet me u kthy nga ke ardh, rruga që të çon nëpër vende të shenjta, si rruga për te Manastiri i Shën Marenës në Mokër, për shembull. Rruga Varavingo, ndodhet nga dhoma te kuzhina, nga shpia te puna, nga puna te kafeneja, nga mushkëria te zemra, sa te njëra te tjetra, hë se po më dhemb njëra, hë se mu sëmur tjetra, hë se po më mban kjo, hë se po më lë ajo. Rruga e Budallallkut, e gjen kollaj, është rruga që lidh emailin, Whatsappin, Fejsbukun, Instagramin, selfiet, dhe çmenduritë e tjera. Rruga Surreale është kur vjen nga Vithkuqi, nga kthesa për Panarit deri te Qafa e Martës.
Ta kishin parĂ« kĂ«tĂ« rrugĂ« gjarpĂ«ruese si shfaqet e fshihet nĂ«pĂ«r kthesa, Salvador Daliâ dhe Max Ernst, do u kishte rĂ«nĂ« damllaja tĂ« dyve nga bukuria dhe zilia. Rruga pĂ«r Vals, mes pĂ«r mes DumresĂ« rrĂ«zĂ« liqereve. Rruga pĂ«r Tango, pĂ«rmes Malit me Gropa. Rruga pĂ«r Swing, Ă«shtĂ« ajo e LlogorasĂ«. TĂ« ngeshmit vazhdojnĂ« ta pĂ«rdorin. TĂ« shumtĂ«t i bien nga tuneli. Rruga Paganini: Hej, po luan mjeshtri. Mbaje frymĂ«n, mbylli sytĂ«. ĂshtĂ« pranverĂ«, sapo ka rĂ«nĂ« nata, kĂ«ndojnĂ« cinxrrat, nga Pushimi i Shoferit, LibofshĂ«, Fshati Agimi, Karavasta, DivjakĂ«, RrogozhinĂ«. Rruga qĂ« kollitet, teshtitet, vjell, i merren mentĂ«, rruga e vjetĂ«r e Kuksit, rruga e FierzĂ«s. Pafund kthesa dhe gropa dhe gunga. Por sâka problem. Ka peizazh pĂ«rrallor. Rruga qĂ« tĂ« Kafshon dhe gjak tĂ« nxjerr me bukuritĂ« e saj, Berat, Qafa e KumbullĂ«s, TĂ«rpan, GllavĂ«, Buz, Qafa e Kiçokut, Ballaban, SukĂ«, KĂ«lcyrĂ«.
Rruga qĂ« tĂ« Shurdhon magjishĂ«m, nga Tepelena nĂ« KĂ«lcyrĂ« me anĂ« tĂ« zĂ«rit hyjnor qĂ« buçet nga Grykâ e Mezhgoranit dhe tmerron bukur malet pĂ«rballĂ«, Golikun, TrebeshinĂ«n, DhĂ«mbelin etj.. Rruga Brune, Rruga Bionde, Rruga ShalgjatĂ«, Rruga Topolake, Rruga Serioze, Rruga Qesharake, Rruga Trime, Rruga Frikacake, Rruga KĂ«rcĂ«nuese, Rruga Nazelie, Rruga Qeflie, i ke tĂ« gjitha nga Palasa nĂ« SarandĂ«, pastaj kthehu mbrapsht pĂ«r nga Lumi i VlorĂ«s, therja mes pĂ«r mes LabĂ«risĂ«, Kuç, Progonat, dil i fandaksur nĂ« TepelenĂ«. Rruga Premtuese, Rruga ZhgĂ«njyese, Rruga e Vrenjtur, Rruga e Mrrylur, Rruga e Qeshur, Rruga Lajkatare, Rruga e ĂmbĂ«l, Rruga e Hidhur, Rruga RrĂ«nqethĂ«se, Rruga Vampireske, i ke tĂ« gjitha njĂ«ra mĂ« e mrekullueshme se tjetra nga Librazhdi, FushĂ« StudĂ«, Ostren, BulqizĂ«, Peshkopi, KukĂ«s. RrugĂ« Ăndrrash, nuk janĂ« rrugĂ« reale, janĂ« rrugĂ« subkoshiente, transcendenciale. Shfaqen vetĂ«m nĂ«pĂ«r Ă«ndrra.
Nuk ndryshojnĂ« derisa vdes. JanĂ« gjithmonĂ« tĂ« njĂ«jtat, nĂ« tĂ« njĂ«jtat vende. Rruga e Ferrit plot vĂ«shtirĂ«si Ă«shtĂ« rruga qĂ« tĂ« çon nĂ« parajsĂ« Rruga e ParajsĂ«s, plot lehtĂ«sira, Ă«shtĂ« rruga qĂ« tĂ« çon nĂ« Ferr. Rruga e BardhĂ«, Ă«shtĂ« rruga me mjegull. Ndiz dritat. Rruga e ZezĂ«, Ă«shtĂ« natĂ«, po ikĂ«n nga PĂ«rmeti nĂ« Leskovik. TĂ« janĂ« djegur dritat e makinĂ«s. BĂ«j si bĂ«j, dil pak mĂ«njanĂ«, mblidhu me batanije, prit tĂ« gdhijĂ«, ndiz zjarr, ngrohu, po sâpate çakmak prit tĂ« kalojĂ« ndonjĂ« çoban se ata çeku mbajnĂ«. Rruga Ters, Ă«shtĂ« rruga ku tâu çanĂ« dy goma rresht kur po ikje nĂ« Stravanj. BĂ«ji derman vetes. Kujdes nga ujku dhe ariu! Mbaj njĂ« nagaçe nĂ« bagazh. Rruga âPiâgrek me kthesa me harqe, Ă«shtĂ« e thjeshtĂ« ta gjesh sa e gjatĂ« Ă«shtĂ« pa lujt venit. NĂ« hartĂ« ose nĂ« âGoogleâ mat me vizore nga fillimi nĂ« fund pĂ«r shembull nga rrĂ«za nĂ« majĂ« tĂ« QafĂ«s sĂ« KrrabĂ«s, shumĂ«zoje me 3.14 dhe u kry, ke gjet gjatĂ«sinĂ« e rrugĂ«s. Pse? Gjeje vet. Aq gjeometri ke bĂ«rĂ« nĂ« shkollĂ«. Rruga Diktatoriale, anash reparte ushtarake, burgje, depo drithi, shqiptarĂ« tĂ« lodhur tĂ« rrckosur, mban mbi kurriz bagĂ«ti qĂ« kalojnĂ« mbi tĂ« me hap rreshtor, syrin pish, grushtin lart, surratin e nxirĂ«, brekĂ«t e grisme, xhepat bosh
. Rruga Demokratike, ka anash ferma, punishte, fabrika, stane, mullarë, kopshte, ara të mbjella, plantacione ullinj, vreshta dhe mban mbi vete çakaj, uritha, dhelpra, kuaj, gomerë, nëpërka, zhaba, të gjithë të ngopur, të veshur e të mbathur, të larë e të krehur, të gjithë që ankohen, qurraviten, jargaviten. Rruga Konfuci, është ajo rruga ku, si ka thënë kinezi i madh: Po deshe të shkosh diku, mos luj nga vendi, mos u nis, atje je. Rruga Mediokre, është pjellë e imagjinatës së sëmurë të bythpambukëve, dembelëve, qylaxhinjve, sehirxhinjve, sedentarëve. Rrugët me emra atentatorësh do zëvendësohen me emra kafshësh dhe pëgërjesh si: Rruga e Qenit, Rruga e Miut, Rruga e Zhapiut, Rruga e Morrit, Rruga e Nëpërkës, Rruga e Gaforres, Rruga e Mutit, Rruga e Kakës, Rruga e Shurrës etj.. Barrikadat nga Unaza te Ushtari i Panjohur, ishin rrena. Sot e tutje, për nder të Gjeniut Kadare, do quhet Rruga e Kohës së Pamjaftueshme. Bashkia të bëjë urgjent letrat. Rruga Dëshpëruese, të kanë rrejt, në Shqipëri nuk ekziston.
NDIQE LIVE “PANORAMA TV” © Panorama.al Burimi informacionit @Panorama.al: Lexo me shume ne :bota sot www.botasot.co