Në të gjithë botën po shtohen shqetësimet për ekonominë. Në Amerikë dhe Kanada papunësia po rritet dhe ndjenja e konsumatorit mbetet e dëshpëruar. Evropa po flirton me recesionin, për të mos përmendur as Kinën.
Megjithatë ka një vend ku qasja është krejt ndryshe. Ekonomia e Rusisë po rritet fuqishëm, pavarësisht sanksioneve të ashpra dhe statusit të parisë, shkruan The Economist.
Në vitin 2024, PBB-ja e vendit pritet të rritet me mbi 3% në terma realë, më shpejt se 95% e vendeve të pasura.
Vërtetë, inflacioni është shumë i lartë, por me rritjen e të ardhurave nga paratë e gatshme me 14% nga viti në vit, fuqia blerëse e rusëve po rritet me shpejtësi.
Dy arsye shpjegojnë rritjen e përshpejtuar ekonomike të vendit.
E para është politika fiskale. Putin ka braktisur masat shtrënguese. Këtë vit Rusia do të ketë një deficit buxhetor prej 2% të PBB-së, konsideruar i madh për standardet e saj, të cilin e financon në një pjesë të madhe duke përdorur rezervat e saj të mëdha financiare, të akumuluara gjatë viteve 2010. Në fakt, duhet thënë se Rusia kurseu dje për të bërë festë sot.
Shpenzimet totale të qeverisë u rritën me një mesatare prej 15% në 2022 dhe 2023, dhe një rritje pak më e vogël është buxhetuar këtë vit. Ministrat po ia kushtojnë shumë nga këto shpenzime shtesë luftës në Ukrainë.
Të dhënat e publikuara sugjerojnë se shpenzimet ushtarake do të rriten me rreth 60% këtë vit, duke rritur prodhimin e armëve dhe municioneve, dhe gjithashtu duke stimuluar ekonominë e qytetarëve.
Në korrik, Putin dyfishoi bonusin federal për ata që regjistroheshin për të luftuar nga 195,000 rubla (2,200 dollarë) në 400,000 rubla, të cilat autoritetet rajonale supozohet të plotësojnë. Qeveria po angazhon shuma të mëdha për dëmshpërblimin e familjeve të të vrarëve në luftë.
Mburrja e Rusisë shkon përtej shpenzimeve të lidhura me luftën. Putin po shpenzon para për pagesat e mirëqenies: në qershor ai rriti pensionet për disa qytetarë me afro 10%.
Qeveria po shpenzon gjithashtu shumë për infrastrukturën, duke përfshirë një autostradë nga Kazan në Yekaterinburg, dy qytete 450 milje (729 km) larg njëri-tjetrit.
E dyta, rritja për ekonominë e Rusisë lidhet me politikën e saj të pazakontë monetare. Për të përballuar inflacionin e lartë, Banka Qendrore ka rritur normat e interesit nga 7.5% në 18%. Kjo tërheq investime të huaja nga vende “miqësore” si Kina dhe India, e cila nga ana e saj ul çmimin e importeve dhe si rrjedhim edhe inflacionin.
Po ashtu, kjo politikë inkurajon njerëzit të kursejnë, duke shkurtuar shpenzimet e konsumatorit. Në një ekonomi normale normat më të larta do të dëmtonin gjithashtu familjet dhe kompanitë me borxhe, pasi kostoja e tyre për shlyerjen e borxhit rritet. Megjithatë, qeveria e ka mbrojtur pothuajse tërësisht ekonominë reale nga politikat më të shtrënguara monetare.
Ekziston një sërë skemash befasuese. Në fillim të këtij viti, qeveria e bëri shumë më të lehtë për konsumatorët që të pezullonin shlyerjet e kredive, për aq kohë sa ata mund të provonin se të ardhurat e tyre kishin rënë ose se ishin “të prekur nga një emergjencë”. Bankat kanë ofruar pezullime të shlyerjes së kredisë për ushtarët në Ukrainë. Një skemë hipotekore, e mbyllur së fundmi, i mbajti normat e kredisë fikse në 8%, më pak se gjysma e normës aktuale të politikës. Kur sektori financiar humbet të ardhura si pasojë, shteti shpesh bën diferencën.
Kjo ndërhyrje ka efekte të qarta. Sipas të dhënave zyrtare, në tremujorin e parë të 2024 familjet shpenzuan 11% të të ardhurave të tyre të disponueshme për shlyerjen e borxhi, afërsisht njësoj si në vitin 2021, kur norma policore ishte shumë më e ulët. Në vitin e kaluar norma e interesit me të cilën përballen familjet dhe kompanitë është rritur, por vetëm me rreth gjysmën e normës së interesit.
Huamarrja e re është e ‘shëndetshme’. Kredia për kompanitë po rritet me më shumë se 20% në vit. Që kur Rusia pushtoi Ukrainën, huadhënia e pasiguruar e konsumatorit është rritur po aq shpejt sa pagat nominale, që do të thotë vërtet shumë shpejt.
Përpjekjet e Putinit për të zbutur rritjen e normave të interesit do të bëjnë që inflacioni të jetë më i lartë dhe të zgjasë më shumë.
Në një moment, njerëzit mund të zemërohen për rritjen e kostos së jetesës. Ai gjithashtu nuk mund të ketë deficite buxhetore përgjithmonë.
Me ritmet aktuale, rezervat financiare të Rusisë do të shterohen brenda pesë viteve ose më shumë; ndërkohë, qeveria përballet me kosto të larta huamarrjeje. Por tani për tani, Putin ka një luftë për të fituar. Dhe kështu festa vazhdon.
Grupi Balkanweb
Burimi informacionit @BalkanWeb: Lexo me shume ne : Bota Sot News botasot.co
