BEN BLUSHI
ĂshtĂ« e vĂ«shtirĂ« tĂ« kuptosh se çâpunĂ« ka njĂ« shtet qĂ« sulmon njĂ« shtet tjetĂ«r, pasi ky i fundit po mbrohet nga njĂ« shtet i tretĂ«. Irani sulmoi Izraelin, sepse ushtria e kĂ«tij vendi çmontoi Hezbollahun qĂ« prej vitesh e sulmon nga Libani.
Kjo duket absurde. ĂshtĂ« njĂ«lloj sikur Greqia tĂ« sulmojĂ« ShqipĂ«rinĂ«, sepse kjo ka neutralizuar njĂ« bandĂ« qĂ« vepron nĂ« Mal tĂ« Zi dhe qĂ« aty hedh bomba mbi fshatrat e ShkodrĂ«s. Dhe kur GreqisĂ« i thonĂ« po ti çâpunĂ« ke, ajo tĂ« thotĂ«, kjo bandĂ« Ă«shtĂ« e imja se Ă«shtĂ« ortodokse.
KĂ«tĂ« po bĂ«n edhe Irani. MegjithatĂ«, nuk Ă«shtĂ« dhe aq e thjeshtĂ« dhe absurde sa çâduket.
Irani po mbron tri banda që i ka krijuar prej dhjetëra vitesh duke i furnizuar me para, me armë dhe kurajë. Këto banda që sulmojnë çdo ditë Izraelin janë Hamasi, Hezbollahu dhe Huthi në Jemen. Megjithëse nuk kanë pasur sukses ta shkatërrojnë Izraelin, ato kanë shkatërruar me sukses tri vendet ku veprojnë: Gazën, Libanin dhe Jemenin.
Prej lashtësisë Irani ka një aftësi të lartë vetëshkatërruese që mesa duket është ngjitëse.
Sulmi i sĂ« martĂ«s me mĂ« shumĂ« se 200 raketa qĂ« nuk vrau asnjeri, shembi vetĂ«m çatinĂ« e njĂ« restoranti nĂ« gjithĂ« territorin e Izraelit ishte njĂ« fishekzjarr mbi qiejt e mjegulluar tĂ« GazĂ«s, Libanit dhe Jemenit pĂ«r tâu dhĂ«nĂ« kĂ«tyre bandave tĂ« rrĂ«nuara, njĂ« rreze drite. Ishte njĂ« shkrepĂ«se nĂ« tunelin ku ato jetojnĂ« prej kohĂ«sh.
Militantët e fshehur nëpër bodrumet e Gazës dhe Libanit mbrëmë nxorën kokat dhe sytë iu shkëlqyen nga flaka që po derdhej mbi Izrael.
Por kur nata ra dhe shkëndijat u larguan, ata u futën prapë në bunker sepse e dinë se e nesërmja do jetë edhe më keq. Irani i përgjaku qiejt, por nuk bëri dot asnjë dëm në tokë. Ky sulm i nisur në gjaknxehtësi dhe pa bërë asnjë llogari taktike do të bëjë pa dyshim efektin e kundërt, aq sa Irani duket sikur ka hedhur raketa kundër vetes së vet.
Dhe ja pse. SĂ« pari, sulmi ishte ushtarakisht aq i dobĂ«t saqĂ« pĂ«rveçse ekspozoi inferioritetin ushtarak tĂ« Iranit, nuk pati asnjĂ« vlerĂ« nĂ« terren. Shumica e raketave nuk ra nĂ« tokĂ«n e Izraelit, por u shkatĂ«rruan nĂ« ajĂ«r. Artileria e rĂ«ndĂ« e Iranit nuk gjeti asnjĂ« shĂ«njestĂ«r tĂ« rĂ«ndĂ«sishme. ĂshtĂ« njĂ«lloj sikur tâi gjuash me automatik njĂ« xhami qĂ« nuk thyhet. NĂ«se nuk ndĂ«rron dot xhamin, duhet tĂ« ndĂ«rrosh automatikun, por mesa duket Irani kaq mundĂ«si ka. Izraeli Ă«shtĂ« poligoni i dĂ«shtimit ushtarak tĂ« tij. Pak ditĂ« mĂ« vonĂ« Izraeli do e sulmojĂ« edhe ai Iranin dhe dĂ«mi qĂ« mund tâi shkaktojĂ«, do duket edhe mĂ« i madh pas kĂ«saj grope ushtarake.
Së dyti, pas këtij sulmi, hyrja e ushtrisë izraelite në Liban nuk do të ndalet, pasi shkatërrimi përfundimtar i Hezbollahut të plagosur është edhe më i justifikuar. Pa Hezbollahun, Irani është më i dobët, siç është më i dobët sot edhe pa Hamasin. Militantët e frikësuar të Hezbollahut të shpërndarë nëpër bunkerë në Liban do kapen, do eliminohen ose do zhduken, por derisa kjo të ndodhë plotësisht, për fat të keq miliona njerëz do kthehen në refugjatë, siç po ndodh këto ditë kudo në Liban.
Së treti, Libani po kthehet në një vend pothuajse të pajetueshëm dhe kjo situatë do vazhdojë gjatë. Ky vend që dikur ishte perla e Lindjes së Mesme, ishte i dobësuar nga krizat e brendshme financiare dhe politike prej vitesh dhe goditja që po merr nga Izraeli, rrezikon ta nxjerrë totalisht jashtë funksionit për disa vjet. Një vend i paadministrueshëm, me një ekonomi të rrënuar dhe me një ushtri që nuk ekziston, do të thotë një aleat më pak për Iranin që u nis të shkatërrojë një armik, por po shkatërron miqtë e vet.
Së katërti, ky konflikt që ka një vit që nuk mbaron dhe që filloi me masakrën e 7 tetorit mbi qytetarët civilë të Izraelit, e ka vënë seriozisht në diskutim shtetin palestinez apo two state solution, pra zgjidhjen e dy shteteve. Shteti palestinez i penguar prej disa dekadash nga Izraeli, u plagos për vdekje nga Hamasi një vit më parë dhe pothuajse po vritet nga Irani tani.
As vetĂ« partitĂ« palestineze nuk kanĂ« mĂ« fuqi dhe aleatĂ« ndĂ«rkombĂ«tarĂ« pĂ«r tĂ« mbrojtur shtetin e tyre, qĂ« sot duket sikur ka humbur nĂ« shkretĂ«tirĂ«. Ndoshta kjo mundĂ«si e pashfrytĂ«zuar mirĂ«, ka pĂ«rfunduar pĂ«rgjithmonĂ«, sepse kushdo qĂ« vjen nĂ« pushtet nĂ« Izrael nuk do pranonte tâu jepte mĂ« shumĂ« tĂ« drejta palestinezĂ«ve pas ngjarjeve tĂ« vitit tĂ« fundit. Gaza e shkatĂ«rruar mund tĂ« administrohet nga PerĂ«ndimi, por jo mĂ« nga Hamasi. Hamasi Ă«shtĂ« njĂ« kafshĂ« e ngordhur. Por plagĂ«t e kthetrave tĂ« tij mbi lĂ«kurĂ«n e Izraelit nuk mbyllen dot vetĂ«m me ilaçe, por edhe me barut siç edhe po ndodh. Konfliktin nĂ« Lindjen e Mesme tani po e ushqen urrejtja e futur nĂ« mes tĂ« sanduiçit tĂ« kalkulimeve politike tĂ« Izraelit dhe AmerikĂ«s.
Së pesti, mbështetja e lëkundur e Bashkësisë Ndërkombëtare ndaj Izraelit do të forcohet. Të gjithë ata që e kanë kritikuar Izraelin për ndërhyrjet e dhunshme me pasoja civile në Gaza dhe Liban do të tërhiqen pak.
Nga çdo cep i botës që ta shohësh, Irani duket më i zi se Izraeli, sepse i pari po sulmon, kurse i dyti po mbrohet. Irani po sulmon një shtet tjetër duke qenë vetë i pasulmuar prej tij. Kjo do ta izolojë Iranin dhe më shumë dhe ndoshta do krijojë efektin që të gjithë presin prej dekadash, që diçka të ndryshojë nga brenda. Por edhe nëse kjo nuk ndodh, pra nëse regjimi i Iranit nuk bie nga brenda, siç kanë shpresuar liberalët kudo në Perëndim, ndoshta Irani do të rrëzohet nga jashtë.
Një sulm i plotë i Izraelit dhe Shteteve të Bashkuara kundër Iranit nuk është asnjëherë i përjashtuar, pas ngjarjes së fundit. Ndoshta do kishte ndodhur nëse zgjedhjet në SHBA nuk do ta kishin penguar.
SĂ« gjashti, ky sulm do ta ndryshojĂ« politikĂ«n e AmerikĂ«s ndaj Iranit duke pasur edhe ndikim nĂ« zgjedhje çâka ka qenĂ« prej kohĂ«sh njĂ« nga qĂ«llimet kryesore tĂ« Netanyahut. Netanyahu ka venĂ« bastin mĂ« tĂ« fortĂ« nĂ« planet pĂ«r rezultatin e kĂ«tyre zgjedhjeve. Edhe nĂ« ditĂ«t mĂ« tĂ« vĂ«shtira tĂ« Izraelit, ai ka refuzuar me dinakĂ«ri kĂ«rkesat e Presidentit Biden pĂ«r armĂ«pushim nĂ« Gaza.
Netanyahu e dinte qĂ« armĂ«pushimi do shitej si fitore nĂ« AmerikĂ« dhe prandaj e ka pĂ«rdorur GazĂ«n si njĂ« votĂ« kundĂ«r administratĂ«s sĂ« butĂ« tĂ« demokratĂ«ve. ĂshtĂ« e qartĂ« qĂ« Netanyahu po pret kthimin e Donald Trump nĂ« pushtet me shpresĂ«n se ai do ta ndihmojĂ« tâi japĂ« fund rrĂ«gjimit tĂ« Iranit. Dhe pavarĂ«sisht se Trump Ă«shtĂ« i paparashikueshĂ«m, kjo nuk pĂ«rjashtohet. Irani pra ka gabuar dy herĂ«, sepse duke rĂ«nĂ« nĂ« kurthin e Izraelit, ka forcuar krahun mĂ« agresiv kundĂ«r tij nĂ« zgjedhjet amerikane. Me sulmin e fundit, Irani po ndihmon zgjedhjen e armiqve tĂ« vet. QĂ«llimi kryesor i Izraelit Ă«shtĂ« tĂ« tĂ«rheqĂ« AmerikĂ«n nĂ« luftĂ«n pĂ«rfundimtare kundĂ«r Iranit dhe kĂ«tĂ« po e arrin me ndihmĂ«n bujare tĂ« vetĂ« Iranit.
SĂ« shtati, vendet arabe sunite nĂ« rajon qĂ« nga Arabia Saudite, Jordania, Egjipti etj., tĂ« gjitha do rrisin shkallĂ«n e bashkĂ«punimit kundĂ«r Iranit. Ato e dinĂ« se Irani i rrezikon mĂ« shumĂ« se Izraeli. Izraeli do tĂ« nĂ«nshtrojĂ« GazĂ«n, kurse Irani do tĂ« nĂ«nshtrojĂ« rajonin. Irani i ngjan njĂ« banditi qĂ« pretendon se ka armĂ« bĂ«rthamore dhe sa herĂ« del nĂ«pĂ«r lagje tĂ« gjithĂ« komshinjtĂ« duhet tĂ« fshihen. ĂĂ«shtja palestineze do ishte shumĂ« mĂ« e zgjidhshme nĂ«se Irani do ishte njĂ« vend mĂ« miqĂ«sor dhe demokratik. Sikur Gaza tĂ« ishte njĂ« vend normal ku bĂ«heshin zgjedhje dhe ku partitĂ« ndryshohen me vota, sâdo kishte Hamas dhe nuk do kishte dhunĂ«.
Atëherë Izraeli do ishte në vështirësi dhe zgjidhja me dy shtete do ishte një e drejtë e fituar me rrugë politikë dhe e mbështetur nga gjithë Perëndimi. Por Irani është përgjegjës direkt për favorizimin e linjës së ashpër duke vrarë demokracinë në Gaza dhe duke forcuar banditët lokalë të Hamasit, të cilët para se të vinin në pushtet, eliminuan gjithë liberalët palestinezë. Edhe për shkak se mbjell vetëm autoritarizëm dhe vret çdo filiz demokracie, Irani ka çdo ditë e më pak aleatë dhe sulmi i fundit duket më shumë si një vetëvrasje e paralajmëruar. Si një bombë e shpërthyer në xhep. Prandaj fishekzjarrët që Irani hodhi mbrëmë mbi qiejt e botës janë një lajmërim publik se vetëvrasja filloi dhe nuk do ndalet. /Gazeta Panorama
