Pas gati tre vite nĂ«n pushtimin rus, Ukraina e ârraskapiturâ pret me ankth zgjedhjet e 5 NĂ«ntorit nĂ« SHBA, me disa qĂ« kanĂ« frikĂ« nga njĂ« âkatastrofĂ«â nĂ«se fiton kandidati Donald Trump, pavarĂ«sisht se shpresojnĂ« se SHBA nuk do ta braktisĂ« aleatin e saj nĂ« njĂ« moment vendimtar.
Pak ditë para zgjedhjeve, ushtria ukrainase, përballë mungesës së trupave dhe municioneve, tërhiqet në terren, ndërsa Rusia pret përforcime, trupat koreano-veriorë.
PerĂ«ndimi duket se heziton tĂ« ndihmojĂ« UkrainĂ«n, kryesisht duke bllokuar pĂ«rdorimin e raketave qĂ« e furnizojnĂ« atĂ« mĂ« thellĂ« nĂ« territorin rus. NdĂ«rkohĂ« Donald Trump nuk ka shfaqur asnjĂ« shenjĂ« se ai dĂ«shiron tâi sigurojĂ« Kievit mjetet pĂ«r tĂ« mposhtur RusinĂ«.
Rrjedhimisht, ânjĂ« fitore e Trumpit do tĂ« krijonte rreziqe serioze. Situata do tĂ« ishte alarmante â, tha pĂ«r AFP Oleg Shamsour, njĂ« ish-ambasador i UkrainĂ«s nĂ« SHBA.
Uashingtoni dhe anëtarët e NATO-s kanë ofruar dhjetëra miliarda dollarë për ndihmë ushtarake dhe ekonomike që nga fillimi i luftës në 2022, duke i lejuar Kievit të vazhdojë të luftojë një armik shumë më të fortë siç është Rusia.
Por prej muajsh, nĂ« EvropĂ«, si nĂ« SHBA, ka pasur vonesa gjithnjĂ« e mĂ« tĂ« gjata. Frika mĂ« e madhe e UkrainĂ«s Ă«shtĂ« se do tĂ« shohĂ« republikanin miliarder ta braktisĂ« atĂ«, veçanĂ«risht pasi ai tashmĂ« ka kritikuar ndihmĂ«n e SHBA, teksa Ă«shtĂ« shprehur se do tâi jepte fund luftĂ«s âbrenda 24 orĂ«veâ.
Trump dhe ekipi i tij ânuk besojnĂ« nĂ« fitoren e UkrainĂ«sâ dhe duan â tâi japin fund konfliktit me çdo kushtâ nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« tĂ« fokusohen nĂ« pĂ«rballjen me KinĂ«nâ, thotĂ« Shamsour.
Donald Trump nuk ka dhĂ«nĂ« asnjĂ«herĂ« detaje pĂ«r qĂ«llimet e tij, por asnjĂ«herĂ« nuk ka uruar publikisht âfitorenâ nĂ« Kiev. Ai gjithashtu Ă«shtĂ« akuzuar se ka mendim pozitiv pĂ«r Vladimir Putin.
Sipas mediave perëndimore, plani i tij do të jetë kryesisht i favorshëm për Rusinë. Do të jetë një demilitarizim i zonës së mbajtur aktualisht nga Moska (rreth 20% e territorit ukrainas) pa rimarrë kontrollin e Kievit dhe Ukraina që do të duhet të heqë dorë nga anëtarësimi i saj në NATO, siç dëshiron Kremlini.
PĂ«r Shamsour, njĂ« plan i tillĂ« do tĂ« ishte âkatastrofikâ sepse Rusia mĂ« pas do tĂ« rindĂ«rtonte ushtrinĂ« e saj dhe do tĂ« sulmonte pĂ«rsĂ«ri pĂ«r tĂ« âshkatĂ«rruar plotĂ«sisht UkrainĂ«nâ.
Presidenti Volodymyr Zelesky tashmĂ« ka pĂ«rjashtuar çdo lĂ«shim territorial. âUkraina nuk do tâi njohĂ« kĂ«to territore (si ruse) pavarĂ«sisht se çfarĂ«do, kushdo qĂ« tĂ« fitojĂ« (zgjedhjet presidenciale) nĂ« SHBA,â kĂ«mbĂ«nguli Zelensky.
MegjithatĂ«, ai pranon se nĂ«se Uashingtoni redukton mbĂ«shtetjen e tij, Moska do tĂ« jetĂ« nĂ« gjendje tĂ« ârrĂ«mbejĂ« mĂ« shumĂ«â territor.
NjĂ« zyrtar i lartĂ« i presidencĂ«s ukrainase, megjithatĂ«, u pĂ«rpoq tĂ« shfaqej mĂ« qetĂ«sues nĂ« njĂ« bisedĂ« me AFP, duke e quajtur takimin Zelensky-Trump tĂ« mbajtur nĂ« shtator nĂ« SHBA âshumĂ« tĂ« mirĂ«â.
âTrump sigurisht qĂ« nuk dĂ«shiron tĂ« jetĂ« njeriu qĂ« Amerika humbet kundĂ«r Putinit,â tha ai, duke folur nĂ« kushte anonimiteti dhe duke siguruar se Ukraina po âpunonâ pĂ«r tĂ« pasur marrĂ«dhĂ«nie tĂ« mira me fituesin e zgjedhjeve , qoftĂ« Kamala Harris Donald Trump.
Zgjedhjet amerikane po zhvillohen në një moment kritik për Kievin. Në tetor, ushtria ruse avancoi gati 500 km katrorë në Ukrainë, fitimet më të mëdha territoriale të saj në një muaj që nga marsi 2022 dhe javët e para të konfliktit.
Në rajonin e Donetskut, ku regjistrohen dy të tretat e fitimeve territoriale, një rreshter ukrainas, 51-vjeçari Serhiy , përpiqet të jetë realist.
â Nuk mĂ« intereson kush fiton. GjĂ«ja kryesore Ă«shtĂ« qĂ« SHBA-ja tĂ« vazhdojĂ« tĂ« na ndihmojĂ«â, tha ai pĂ«r AFP, duke pranuar se fitorja e kandidatit republikan âmund tĂ« jetĂ« njĂ« fatkeqĂ«siâ.
Sidomos pasi Ukraina ka përjetuar tashmë hezitimin republikan. Për muaj të tërë në fund të 2023 dhe në fillim të 2024, mbështetësit e Trump bllokuan ndihmën ushtarake amerikane, duke i detyruar forcat ukrainase të përdorin predha me kursim dhe duke lejuar Rusinë të vazhdojë përparimin e saj.
Bogdan, njĂ« ushtar i ri qĂ« lufton nĂ« tĂ« njĂ«jtin rajon, shpreson se Trump â do tĂ« dĂ«shirojĂ« tĂ« tregojĂ« edhe njĂ« herĂ« grushtin dhe vendosmĂ«rinĂ« e AmerikĂ«sâ dhe se mbĂ«shtetja ushtarake amerikane do tĂ« rritet pĂ«r tĂ« ndihmuar Kievin tĂ« mposhtĂ« rivalin strategjik tĂ« Uashingtonit.