Më shumë se një miliard njerëz në mbarë botën tani vuajnë nga obeziteti me një numër që është katërfishuar që nga viti 1990, sipas një studimi të publikuar nga revista mjekësore Lancet.
“Epidemia” po godet veçanërisht vendet më të varfra dhe shkalla po rritet tek fëmijët dhe adoleshentët më shpejt se të rriturit, sipas studimit të kryer me Organizatën Botërore të Shëndetësisë.
Studimi, i publikuar përpara Ditës Botërore të Obezitetit më 4 Mars, vlerësoi se kishte rreth 226 milionë të rritur, adoleshentë dhe fëmijë obezë në botë në vitin 1990. Shifra ishte rritur në 1,038 milionë në vitin 2022.
Francesco Branca, drejtor i të ushqyerit për shëndetin në OBSH, tha se rritja përtej një miliard njerëzish ka ardhur “shumë më herët nga sa kemi parashikuar”.
Ndërsa mjekët e dinin se numrat e obezitetit po rriteshin me shpejtësi, shifra simbolike ishte pritur më parë në vitin 2030.
Studiuesit analizuan matjet e peshës dhe gjatësisë së më shumë se 220 milionë njerëzve në më shumë se 190 vende për të arritur vlerësimet, tha Lancet.
Ata vlerësuan se 504 milionë gra të rritura dhe 374 milionë burra ishin obezë në vitin 2022. Studimi tha se shkalla e obezitetit ishte pothuajse trefishuar për burrat (14 përqind) që nga viti 1990 dhe më shumë se dyfishuar për gratë (18.5 përqind).
Rreth 159 milionë fëmijë dhe adoleshentë jetonin me obezitet në vitin 2022, sipas studimit, nga rreth 31 milionë në 1990.
Sëmundja kronike dhe komplekse shoqërohet me një rrezik më të madh të vdekjes nga sëmundjet e zemrës, diabeti dhe disa lloje kanceri. Të qenit mbipeshë rrit rrezikun e vdekjes gjatë pandemisë së koronavirusit.
Vendet në Polinezi dhe Mikronezi, Karaibe, Lindjen e Mesme dhe Afrikën e Veriut kanë vuajtur më shumë nga rritja.
“Këto vende tani kanë norma më të larta të obezitetit se shumë vende të industrializuara me të ardhura të larta, veçanërisht ato në Evropë”, thuhet në studim.
“Në të kaluarën ne kemi qenë të prirur të mendojmë për obezitetin si një problem të të pasurve, tani një problem i botës”, tha Branca, i cili nënvizoi ndryshimet e shpejta të stilit të jetesës në vendet me të ardhura të ulëta dhe të mesme.
Ushqimi i keq ndihmon mbi obezitetin
“Transformimi shumë i shpejtë i sistemeve ushqimore nuk është për mirë”.
Majid Ezzati nga Imperial College London, autori kryesor i studimit, tha se kishte shenja se obeziteti po zvogëlohej në disa vende të Evropës Jugore si Franca dhe Spanja , “veçanërisht për gratë”.
Por ai tha se në shumicën e vendeve ka më shumë njerëz që vuajnë nga mbipesha sesa nënpeshë, e cila sipas studimit kishte rënë që nga viti 1990.
Ndërsa mosngrënia e mjaftueshme është shkaku kryesor i nënpeshës, të ngrënit e keq është një faktor kryesor për obezitetin.
“Ky studim i ri thekson rëndësinë e parandalimit dhe menaxhimit të obezitetit nga jeta e hershme deri në moshën madhore, përmes dietës, aktivitetit fizik dhe kujdesit adekuat, sipas nevojës”, tha drejtori i përgjithshëm i OBSH-së, Tedros Adhanom Ghebreyesus.
Ai shtoi se “kthimi në rrugën e duhur” për të përmbushur objektivat globale për uljen e normave të obezitetit “kërkon bashkëpunimin e sektorit privat, i cili duhet të jetë përgjegjës për ndikimet shëndetësore të produkteve të tyre”.
OBSH ka mbështetur taksat për pijet me sheqer, duke kufizuar tregtimin e ushqimeve jo të shëndetshme për fëmijët dhe duke rritur subvencionet për ushqime të shëndetshme.
Ekspertët thonë se trajtimet e reja kundër diabetit mund të ndihmojnë edhe në luftimin e obezitetit.
Branca tha se barnat e reja “janë një mjet i rëndësishëm, por jo një zgjidhje e problemit”.
“Obeziteti është një çështje afatgjatë dhe është e rëndësishme të shikohet ndikimi i këtyre barnave në efektet afatgjata apo efektet anësore”, shtoi ai.
Grupi Balkanweb
Burimi informacionit @BalkanWeb: Lexo me shume ne : Bota Sot News botasot.co
